Mianzu ya binemenyi bia Mfumu

Bukalenga bonso wabudia ne bantu e nanku buakulengeleela. Mukalenga wa baantu, baantu wa mukalenga. Mukalenge katu ukuata mudimu nkayende, utu ne badi bamutua nyama ku mikolo. Bine abo ke boobo aba:

• Muadiamvita : Udi mfumu wa tshiluilu tshia mvita. Ulamisha bulongame mu ditunga.

• Kalala : Udi tshindonda tshia Muadiamvita. Uludika tshiluilu : ufileela kumpata kwa lusengenge lua mvita bwa kuleeja pa kuyila ne budimu buvule bua kuepela njiwu, ujingulula luseke ludi baluishi bavuila, bungi buabo ne bukole buabo.

• Tshimankinda : Udi muambuluishi wa Kalala ne Muadiamvita. Mu mvita, uvua ne tshisumbu tshia misongolo. Ulamisha bulongame mu ditunga. Udi ulama bena lukanu, ne badi mfumu usua kupa bibau mua kubifutabo.

• Kabwekantanda : Mutangidi ne mulami wa malaba a ditunga: mpata, meetu, misulu ne majiba. Utangila milambo ya nyama idibo bashipa ne mishipa idibo bakwata ne biadidia bionso bidibo banowa: biamfumu ne biabaantu.

• Tshipanzula : Udi muakididi wa benyi ba mfumu, kubakebela bia kudia ne kubateeka mu muaba wa kulaala. Mmudimu udi mfumu upa Luaba ludi lumubikula.

• Kakona : mMulaminyi wa mfumu bintu biende bilenga mu luendu. Muende ke mudibo batwilangana kudi Banena bonso bua kukonkonona ne kusuika dîyi pa mianda kanipande ya ditunga pamwe ne mienampala ya mfumu.

• Ndalamumba : Mueledi wa bakishi ba ditunga bavua bakalenga nshima ne kubatendeleela.

• Luaba : ki eu udi upingana mfumu mu bukalenga. Yeye ke udi waba bukalenge. Yeye ke udi upatula bintu bia kudia nabio bumfumu.

Crispin Mukendi Mutshika Mesu
Mbuji-Mayi / Kasaï-Oriental / RDC